حال زمین خوب نیست … تب دارد !

مصاحبه اختصاصی صبای سلامت :                                                                                  
حال زمین خوب نیست … تب دارد !

خانزاده ای که در سال ۱۳۲۶ در یک خانواده ایلاتی طبقه بالا دیده به جهان گشود ، طی پنج شش دهه گذشته که هنوز جوامع ، صنعتی نشده بودند در دامن طبیعت با شکار و صید رشد و نمو کرد . بسیاری از نقاط دنیا را دیده ، از آفریقا گرفته تا کانادا . می توان او را یک ایران شناس دانست .

شاید به دلیل همین تجارب زمانی به این نتیجه رسید که باید با تفنگش قهر کند و شکار را کنار بگذارد . گویا کمک خواهی محیط و جاندارانش ، دلش را به لرزه در آورد.

از مدت ها بمنظور آگاه سازی جوامع نسبت به حفظ طبیعت و مواهب آن سخت تر به تکاپو افتاده . کارنامه اش مملو از خدمات و اقدامات زیست محیطی است که در این مقوله نمی گنجد .

کارگردانی ، فیلم سازی ، بازیگری ، مجری گری ، قلم زدن در نشریات ، حضور در رسانه های دیداری و شنیداری ، تأسیس موسسات مرتبط و تربیت بیش از هزار شاگرد علاقمند و انجام پروژه های بسیار ، همه و همه نشان از یک عزم جدی در اوست .

در یک صبح زمستانی از میان دود و شلوغی تهران در دفتر موسسه اش به نام " طبیعت " به ملاقاتش می رویم . پای سخنانش که نشستیم در عین گشاده رویی دل آزرده بود ، از کم لطفی چند سایت و انعکاس غیر واقع برخی اخبار نسبت به خودش .

در سخنانش بدون تعارف با کسی یا مسئولی با کمی صراحت لهجه بدنبال مطالبات زیست محیطی بود . می گوید خانواده اش نیز در کارهایش او را همراهی می کنند . دو پسرش آرش و البرز ، عروسش و زمانی هم همسر مرحومش .

از آنان به نیکی یاد می کند . گوشه چشمی هم به ورزش دارد . در رشته والیبال تا تیم ملی هم رفته بود . دو میدانی ، شنا و ورزش های رزمی هم مورد علاقه اش است . مدتی هم مفسر ورزشی بود . اما می گوید بدلیل نا محترمی هایی که در ورزش رخنه کرده اکنون از دور آن را دنبال می کند .

هنوز زندگی سنتی اش را کنار نگذاشته ؛ در شاهرود و قزوین مزرعه دارد و گاهی اوقات به آنجا پناه می برد . این مرد کسی نیست جز « محمد علی اینانلو » که سیمایش را بسیار در تلویزیون دیده ایم شما را به شنیدن صحبت های جذابش دعوت می کنیم .

محیط زیست نماد شخصیت جوامع کشور ها

سفره دل پردردش را با بیان آمارهایی از سراسر دنیا برای ما باز می کند . آمارش می گوید عرصه را برای گونه های جانوری به تنگ آورده ایم . بسیاری از آنها در حال انقراض اند ، جنگل ها و منابع آبی رو به نابودی است . یعنی اینکه « زمین تب دارد … ، حالش خوب نیست ! »

حتما باید فاجعه ای رخ داده باشد تا این کهنه شکارچی از تفنگش دل بکند و به فکر حفظ محیط زیست و جاندارانش بیافتد . باورش در ذهن نمی گنجد اکثر دریاچه ها و تالاب ها ی مهم مثل ارومیه ، بختگان ، هامون و … یا خشکیده اند و یا در حال احتضارند … آب در بحران است .

از او می پرسیم جایگاه زیست محیطی ایران در جهان چگونه است . پاسخ می دهد طبق آخرین رصد توسط سازمان های بین المللی ، جایگاه کشور ما از این نظر ۴۰ رتبه نزول دارد . یعنی رفتیم ته جدول ! این نکته را هم گوشزد می کند در قرنی که به نام محیط زیست لقب گرفته ، مدیریت ، فرهنگ و شخصیت کشورها با پارامتر مهمی به نام « وضعیت محیط زیست » مورد سنجش قرار می گیرد .

نقش فرهنگ جوامع در حفظ محیط زیست

محمد علی اینانلو بر نقش فرهنگ جوامع برای حفظ و توسعه محیط زیست تأکید و آن را وظیفه تک تک آحاد جامعه می داند . می گوید در تمام دنیا این گونه است و این فقط وظیفه سازمان محیط زیست نیست .

در اصل ۵۰ قانون اساسی کشور ما هم به این موضوع اشاره دارد ، لیکن ما نسبت به سایر جوامع در فرهنگ سازی دچار غفلت شده ایم . شاید به همین دلیل بسیاری از مناطق زیستی کشور ما دچار بحران آلودگی است . زباله و پلاستیک همه جا انباشته شده است . بنظر ، او از احوال پریشان زمین بهتر با خبر است .

این فعال محیط زیستی با اشاره به سابقه تاریخی مردمان کشورش به سخنی از « داریوش کبیر » در ۲۵۰۰ سال پیش استناد می کند : " خداوندا کشور مرا از خشکسالی و دروغ حفاظت کن ."

وی می گوید طبق برآورد سازمان هوا فضای آمریکا ، "ناسا" ؛ بخش عمده ای از مناطق خاورمیانه در سی سال آینده خشک خواهد شد که ما هم در مرکز این رخداد قرار خواهیم داشت . پس بخش اول سخن داریوش اتفاق می افتد . اما در بخش دیگر هم معتقد است مسئولین مربوطه در این خصوص دچار کم کاری اند و با مردم صادق نبوده اند.

از اینانلو می پرسیم چه اتفاقی باعث شد صیاد به کمک صید بیاید این چه تضادی است . خیلی راحت پاسخ

می دهد همیشه صیاد بوده و خواهد بود … تا شکار چگونه معنا شود . شکارچی می تواند تفنگ را کنار بگذارد و از دریچه لنز دوربین حیوانات را شکار کند . وی برای درک دقیق از معنای شکار ما را به مطالعه کتاب های "کارلوس کاستانادا" دعوت می کند .

وقتی از آخرین شکارش می پرسیم می گوید سالیانی است که دیگر شکار نکرده و لنز دوربین را جایگزین مگسک تفنگش کرده است . علتش را هم لذت غیر قابل وصف آن ذکر می کند . البته هنوز به همراه رفقا گاهی به صحرا می رود ولی نه برای شکار، شاید از روی عادت .

اکوتوریسم ؛ صنعت جذاب و گمشده

او بنیانگذار اکوتوریسم در ایران است . تا سال ۱۳۶۹ هیچ مسئولی در کشور با این مقوله آشنا نبود . می گوید برخی به غلط تصور می کنند توریست و گردشگری همان است که با وضع آنچنانی می آیند لب دریا و قمار می کنند ، در صورتی که چنین نیست . وی اکوتوریسم را " طبیعت گردی سالم " معنا می کند . یعنی یک برداشت آگاهانه و مسئولیت پذیر با هدف توسعه پایدار از طبیعت بدون آسیب رساندن به آن .

اکوتوریسم جایگزین نفت

اینانلو می گوید در آمد اکوتوریسم بسیار بالاتر از گردشگری معمولی و جایگزین بسیار مطمئنی به جای دلارهای نفتی است . اکوتوریسم ۸ رشته اصلی دارد که با کمال تعجب یکی از رشته های اصلی و پولساز آن شکار و صید است . دامنه نوردی ، صحرا نوردی و … از رشته های دیگر آن می باشد . موسسه ای که در آن نشسته ایم هم در این مورد پیشرو است . خوشبختانه بعضی از محافل آکادمیک هم در این خصوص ورود کرده اند . دانشگاه علامه رشته ای به نام " اکوتوریسم " تا مقطع دکتری دارد .

اما دلیل هم می خواهیم . هر کس پاسخش را بشنود قانع می شود . وسعت و تنوع سرزمینی با چهار فصل شامل کوه ها ، صحراها ، دریا ، جنگل با و دارا بودن اقوام با لهجه های گوناگون ، هنر ، صنایع دستی و تمدن تاریخی همه دلایل کافی و متقنی برای جذب سیاحان خارجی است .

در همین رابطه نیز فیلمی به نام " ایران جهانی در یک مرز " به سفارش سازمان ملل ساخته است . این فعال محیط زیستی با اشاره به سنت ها و باورها ی مذهبی جامعه خودش تاکید می کند هر فرهنگی نمی تواند مورد قبول مردم باشد . ایشان " گردشگری سالم " را نه تنها مغایر با فرهنگ و آداب اسلامی نمی داند بلکه آنرا پیشبرنده افکار و اهداف ما در دنیا می داند .

وی می افزاید شعار نمیدهد بلکه راهش را بلد است . در فیلمی به نام " گردشگری بجای نفت " توضیح می دهد چگونه وسعت مزارع پرورش گل واقع در دماوند ، فیروز کوه و محلات ده برابر وسعت کشوری مثل هلند است و اقتصاد ش گل می کند اما ما هنوز اول راهیم . در آمد حاصل از ۴۰ شاخه گل برابر یک بشکه نفت است . از همه مهمتر زمین هم آلوده نمی شود . اما چرا ما نمی توانیم …!

در خاتمه از ایشان بابت به حضور پذیرفتنمان تشکر کردیم و قول می گیریم بتوانیم دوباره ایشان را ببینیم .

کد خبر: # 14951007736

دیدگاهتان را بنویسید