صبای سلامت پایگاه خبری
مدیر گروه آموزشی سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی به مناسبت هفته گرامی داشت سالمند، و در راستای شعار روز اول این هفته که به ” نقش رسانه ها در فرهنگسازی و مطالبه گری از قوای سه گانه ” اشاره دارد، گفت: هر قدر رسانه ها در ترسیم تصویر درستی از سالمندان و خانواده های آنان قوی تر باشند، آگاه‌سازی جامعه و مطالبه گری از متولیان، کارکرد درستی پیدا می کند و لذا، رسانه ها باید به دنبال ترسیم درست سالمندی باشند.
به گزارش پایگاه خبری صبای سلامت، دکتر مهشید فروغان، افزود: اگر رسانه های فراگیر مانند صدا و سیما همکاری کنند، می‌توانیم شاهد جریان‌سازی باشیم، اما متاسفانه رسانه ها نقش چشمگیری را در فرهنگسازی و آگاهی بخشی حوزه سالمندی ایفا نمی کنند و دلیل آن هم نداشتن برنامه مشخص و مدون و پیروی از یک منطق معین مبتنی بر موازین علمی است، برنامه ها بیشتر پراکنده، مناسبتی و بدون استمرار بوده است، در حالی که در فرهنگسازی و آگاهی بخشی، ” استمرار” نقش بسیار مهمی را ایفا می کند.
وی افزود: نقش رسانه می تواند مانند شمشیر دو لبه عمل کند، یعنی به جای سامان بخشی، شرایط تخریبی ایجاد کند، برای مثال در سال های گذشته شاهد ساخت برنامه ها و از جمله سریال هایی بودیم که در آن سالمندان مظلومانه به مراکز نگهداری سپرده می شدند، در حالی که در جامعه ما خانواده ها نقش اصلی در مراقبت از سالمندان را به عهده دارند، این گونه سریال ها باعث می شد که نوعی بدبینی در خانواده ها ایجاد شود و شکاف نسلی عمیق تر شود، به عبارت دیگر به جای این که نقش خانواده ها در مراقبت از سالمندان، شفافتر و برجسته تر به تصویر کشیده شود و خانواده ها بیشتر ترغیب و تشویق شوند، نوعی دلسردی را در خانواده ها و سالمندان القا می کردند.
دکتر فروغان در ادامه تصریح کرد: موضوع دیگری که نقش رسانه ها در آن بیشتر منفی بوده، تصویرسازی ازسالمندان به عنوان افرادی ضعیف، ناتوان، همیشه بیمار و نیازمند کمک است، در حالی که فقط کسر کوچکی از سالمندان بسیار بیمار و ناتوان هستند و بیشتر سالمندان از سلامت نسبی برخوردارند و افرادی فعال و پویا هستند، البته در صورتی که جامعه عرصه لازم برای فعالیت را در اختیار آنان قرار بدهد.
وی افزود: هر قدر رسانه در ترسیم تصویر درستی از سالمندان و خانواده های آنان ضعیف بوده، چندین برابر آن در مطالبه گری از قوای سه گانه ضعیف بوده است، در واقع برنامه هایی که به طور جدی به مشکلات سالمندان در مقیاس وسیع بپردازد یا عملکرد سه قوه را در این زمینه نقد کند، اندک و اثرگذاری آن بسیار کم بوده است. البته در یکی دو سال اخیر، خوشبختانه شاهد مطالب و برنامه های بیشتری در زمینه مسائل سالمندان هستیم که بیشتر جنبه ی بهداشتی و سلامتی دارد و کمتر به مسائل اجتماعی می پردازد.
مدیر گروه آموزشی سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی گفت: معطوف کردن توجه جامعه به مسائل اجتماعی سالمندان و پیامدهای برآمده از آن برای سالمندان و خانواده های آنان از اهم اولویت هاست که امیدواریم در آینده مورد توجه بیشتری قرار بگیرد.
وی تصریح کرد: با اینکه بیش از دو دهه است که کارشناسان حوزه های جمعیت، سلامت و جامعه فریاد می زنند که اگر فکری نشود با بحران سالمندی رو به رو خواهیم شد، به نظر می رسد که متولیان امر، این هشدارها را نمی شنوند.
دکتر فروغان تصریح کرد: در یک دهه بعد، همان طور که از سالهای قبل با بحران تحصیل، کار، ازدواج، مسکن، و… جوانان رو به رو بودیم، با بحران سالمندی رو به رو خواهیم شد، همان طور که نیازهای کودکان متفاوت است و ما ملزم به پاسخدهی به نیازهای کودکان هستیم، نیازهای سالمندان نیز متفاوت است و ما برای پاسخدهی مناسب به این نیازها، به زیرساخت های مناسب احتیاج داریم که برای فراهم ساختن آنها باید اعتبارات کافی اختصاص یابد و قوانین پشتیبان به تصویب برسد.
متخصص حوزه روانپزشکی سالمندان افزود: هرچند که باید زیرساخت هایی در حوزه ی سلامت و رفاه اجتماعی در ابعاد آموزشی، پژوهشی، و خدماتی، پاسخگوی نیازهای اقشار مختلف سالمندان باشند، اما متاسفانه شاهد هستیم که گاه حتی برنامه هایی که برای خدمت به این گروه راه اندازی شده اند، به تعطیلی کشانده می شوند که ” تربیت متخصصان طب سالمندی ” یکی از این برنامه هاست .
وی افزود: رسانه ها باید مانند دیده بان عمل کنند و هر جا رویدادی مثبت یا منفی می بینند، با اتکا به نظر کارشناسان و بی طرفانه، آن را به سمع و نظر مخاطبان خود برسانند، در تهیه مطالب و تدوین برنامه ها باید از کارشناس استفاده کنند تا برنامه ها منطبق بر موازین علمی باشد و بدآموزی نداشته باشد، یکی دیگر از اقداماتی که رسانه ها در اکثر نقاط دنیا انجام می دهند، برنامه سازی بر اساس مستندات است، تهیه مستندات از راههای مختلف مانند گفت و گو با ذینفعان، کارشناسان، جمع آوری اطلاعات و آمار و ارائه ی آنها به گونه ای که برای مخاطب قابل درک و جذاب باشد، می تواند تغییرات مهمی را رقم بزند.
در زمینه پاسخدهی به نیازهای سالمندان، با کمبودهای جدی رو به رو هستیم
دکتر فروغان تصریح کرد: ما در زمینه پاسخدهی به نیازهای سالمندان و تامین حقوق و دفاع از منافع آنان با کمبودهای جدی رو به رو هستیم، در گام اول تامین منابع لازم برای معیشت سالمندان است، با این که سازمان هایی هستند که به برخی از سالمندان کمک هزینه می دهند، ولی این کمک ها پراکنده اند و همه ی سالمندان نیازمند را پوشش نمی دهند، از سوی دیگر، برخی از بازنشستگان به عنوان افراد مستمند معرفی می شوند که این عنوان، دور از شان و کرامت این سالمندان است، چرا که این افراد یک عمر برای این جامعه کار کردند، ولی به دلیل فقدان قوانین بیمه گری مناسب، از حقوق بازنشستگی یا مستمری، محروم مانده اند.
وی افزود: مقوله مربوط به قوانین بیمه های سلامت، موضوعی اساسی است. با توجه به این که سالمندان از مصرف کنندگان عمده خدمات سلامت هستند، لازم است گذشته از بیمه های پایه، در مواردی مانند قوانین مربوط به بیمه ی تکمیلی مورد توجه بیشتر قرار گیرند. تصویب قوانینی در زمینه ی حمایت از خانواده هایی که از سالمند ناتوان خود مراقبت می کنند و همچنین سالمندانی که مورد بی مهری خانواده های خود قرار می گیرند از موارد دیگر است.
ساماندهی و رسیدگی به امور سالمندان، نیازمند هماهنگی بین بخشی است
عضو هیات علمی حوزه سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی همچنین اظهار داشت: سامان دهی و رسیدگی مناسب به امور سالمندان نیازمند هماهنگی بین بخش های مختلف و سطوح مختلف قوه مجریه نیز می باشد، در غیر این صورت یا موازی کاری می شود و یا کارهایی بر روی زمین می ماند، متاسفانه تاکنون شاهد چنین هماهنگی نبوده ایم و به نظر می رسد که تاکنون اراده ی لازم در مسئولان برای رسیدگی به وضعیت سالمندان پدید نیامده است، دو وزارتخانه بهداشت، و کار، تعاون، و رفاه اجتماعی و همچنین، سازمان مردم نهاد شهرداری از متولیان اصلی امور سالمندان هستند.
دکتر فروغان افزود: از وزارت بهداشت می خواهیم که موضوع مراقبت های پایه سالمندان جدی تر گرفته شود و پروتکل های مصوب با دقت بیشتری اجرا شوند و برای ارائه خدمت به سالمندان از دانش آموختگان رشته سلامت سالمندی استفاده شود، همچنین برنامه های آموزشی تعطیل شده از نو راه اندازی شوند تا متخصصان طب سالمندی آموزش دیده خدمات لازم را به سالمندان ارائه کنند.
وی در ادامه، خواهان سامان دهی وضعیت مراکز شبانه روزی سالمندان و ارتقای کیفیت خدمات آنها و گسترش مراکز روزانه سالمندان شد و گفت: از آنجا که مشارکت اجتماعی ضامن سلامتی سالمندان است، از شهرداری ها می خواهیم، مساله مناسب سازی فضا را جدی تر بگیرند و کانون های سالمندان را در محلات مختلف راه اندازی کنند.
وی در پایان این گفت وگو، افزود: شعار ” زنان سالمند: تاب آوری و مشارکت”، برای روز جهانی سالمند در سال 2022، بسیار خردمندانه انتخاب شده است، در همه جای جهان، از جمله ایران، سیمای سالمندی زنانه است، تعداد زنان سالمند از مردان بیشتر است، آنها فقیرترند، تنها ترند، بیمارترند و هر چند این شرایط را تاب می آورند به حمایت بیشتر نیاز دارند، و یکی از راه های حفظ سلامت و تاب آوری بیشتر، مشارکت آنان است، پس بیایید در جست و جوی راه هایی برآییم که زنان سالمند را به مشارکت بیشتر در جامعه ترغیب می کند.
انتهای پیام/
خبرنگار: فرید مهدی پور
